GESCHREVEN DOOR: NADINE HOEN & ESTHER HIJMAN
Tijdens een parlementair debat brengen de eerste twee sprekers van beide teams veel verschillende argumenten en weerleggingen in. Het is aan de derde sprekers om hierin orde te scheppen, en duidelijk uit te leggen waarom de andere partij geen gelijk heeft. Best lastig, want je kan er nooit helemaal op voorbereid zijn. Dus, wat moet je nu precies doen? En hoe zorg je voor een goed en gestructureerd verhaal? Dat vertellen we je in deze blog!
Let op: deze blog gaat in op hoe je goed kan weerleggen in debatvormen waarin een spreker individueel aan het woord komt. Wil je weten hoe je goed weerlegt in een open debat? Check dan de blog reageren in een debat: strategie & tips.
Stap 1: ken je sprekerstaak
Om een debat te winnen moet je twee dingen doen. Ten eerste moet je aantonen waarom jouw team gelijk heeft. Dit doe je door argumenten uiteen te zetten met behulp van het SExI-model in de eerste twee sprekersbeurten. Daarnaast moet je uitleggen waarom het andere team ongelijk heeft. Dit doe je door jouw argumenten te repareren en de argumenten van de tegenpartij te weerleggen. De eerste twee sprekers hebben hier maar kort de tijd voor, omdat zij ook argumenten uiteen moeten zetten. Om deze reden is weerleggen en repareren de hoofdtaak van de derde spreker.
Een goede weerleggingsspreker weet wat er van hem of haar verwacht wordt: de spreker kent zijn sprekerstaak. De twee hoofdtaken zijn:
- Het weerleggen van de argumenten van de andere partij;
- Het repareren en versterken van jullie eigen argumenten.
De taak van de derde spreker is dus niet om nieuwe argumenten te presenteren aan de jury en het publiek. Deze spreker is er om argumenten te weerleggen, en eigen argumenten te repareren en te versterken. Als derde spreker schep je op deze manier orde in de chaos van argumenten die tot dan toe zijn gepresenteerd.
Stap 2: structureer je beurt
Net als bij andere debatspeeches, kan je de eindspeech makkelijk structuren met het kop-romp-staart model. Onderaan deze blog vind je een pdf-document. In dit document vind je een toelichting op elk onderdeel van de derde beurt, een voorbeeld, en een werkblad dat jij zelf kan invullen.
Onderdeel van een goede structuur is ook dat je de tijd goed structureert. In totaal speech je vier minuten, die je ongeveer als volgt wilt indelen:
- 0:00 – 0:30: introductie speech (kop)
- 0:30 – 2:00: weerleggen argumenten tegenstander (romp)
- 2:00 – 3:30: repareren en versterken eigen argumenten (romp)
- 3:30 – 4:00: afweging + afsluiting (staart)
Het is in de derde beurt belangrijk om niet vast te lopen op één argument. Soms neemt een bepaald argument de overhand tijdens de derde sprekersbeurt, bijvoorbeeld omdat de tegenstanders een vraag stellen over deze weerlegging. Er zijn echter minimaal zes verschillende argumenten naar voren gebracht, inclusief weerleggingen en reparaties. Het is belangrijk voor een goed en inhoudelijk debat, om ook op andere argumenten te reageren. Reageer je niet op alle argumenten? Dan verlies je punten op het onderdeel ‘taakuitvoering’. Houd dus de tijd in de gaten, en zorg dat je alle punten naloopt!
Stap 3: gebruik het weerlegmodel
De hoofdtaak in de derde beurt is het weerleggen en repareren van argumenten. Om de volle punten op dit onderdeel te verdienen, moet het voor de jury duidelijk zijn waar je precies op reageert. Het aanbrengen van structuur zorgt ervoor dat jouw reacties meer impact hebben. Dit doe je door middel van vier stappen:
Stap | Wat doe jij? | Functie | Voorbeeldzin |
1. Aankondigen | Het label van de tegenstanders herhalen om aan te geven waar je op gaat reageren. | Aan de jury vertellen waar je precies op gaat reageren zodat zij de weerlegging/ reparatie bij het goede argument kunnen schrijven | Ik wil graag reageren op… |
2. Samenvatten | In één zin het argument/de weerlegging van het andere team samenvatten. | Aan de jury laten zien dat je goed hebt geluisterd en nog eens verduidelijken waar je precies op gaat reageren. | De tegenstanders beweren dat… |
3. Reageren | Door gebruik van signaalwoorden zoals ‘want’, ‘omdat’ en ‘maar’ uitleggen wat er niet klopt aan het argument of de weerlegging van het andere team. | Aan de jury uitleggen wat er niet klopt aan de redenering van de tegenstanders OF uitleggen dat dat wel zo kan zijn, maar dat er iets anders zwaarder weegt. | Dat is niet waar, want…
Dat kan wel zo zijn, maar… |
4. Concluderen | Samenvatten hoe je het argument van de tegenstanders precies hebt weerlegd. | Voor de jury je weerlegging kort samenvatten zodat zij weten dat jij het argument weerlegd hebt. | Dus… |
Door het herhalen van argumenten laat jij aan de jury zien dat je hebt geluisterd naar de andere kant, één van de jurycriteria waar zij op let. Het grootste voordeel is echter dat je door het herhalen van een argument voorkomt dat op iets aan het reageren bent, wat helemaal niet gezegd is in het debat. Door correct te herhalen wat de tegenstanders hebben gezegd, weet je dus zeker dat je op het goede argument reageert.
TIP: Bedenk met welke argumenten het andere team waarschijnlijk gaat komen én hoe het andere team jullie argumenten gaat weerleggen. Zo kun je alvast nadenken over weerleggingen en reparaties en dan hoef je ze niet op het laatste moment te verzinnen.
Het fijne van dit weerleggingsmodel is dat je dit ook goed kan gebruiken voor de reparaties en de versterkingen. In het geval van een reparatie kondig je de weerlegging van de andere partij aan, vat die kort samen, en reageert er vervolgens op. In het geval van een versterking kondig je aan op welk argument je een aanvulling wilt geven, licht het argument kort toe, breidt het uit, en concludeert dan waarom het versterkt is!
Bonus stap: introduceer een voorbeeld
Bij weerleggingen, reparaties en versterkingen maak je vaak gebruik van een voorbeeld. Dit voorbeeld gaat vaak over een bepaalde groep in de maatschappij die geen of juist wel baat zal hebben bij het wel of niet uitvoeren van de stelling. Om jouw leven makkelijk maken in de derde beurt helpt het om in kop van jouw beurt een voorbeeld te introduceren: introduceer bijvoorbeeld een gezin met verschillende leden die verschillend geraakt zullen worden. Vervolgens kan je gedurende je hele beurt terugvallen op de leden van dit gezin. Dat scheelt tijd, die jij kan besteden aan het correct weerleggen!
TIP: Wil je een voorbeeld zien van op welke manier zo’n voorbeeld gebruikt kan worden? Kijk dan in het PDF-bestand bij deze blog!
Na het lezen van deze blog weet je wat het doel is van de derde beurt, wat de jury van je verwacht en welke stappen je moet nemen. Nu is het aan jou om deze beurt te gaan houden. Vind je het lastig om structuur aan te brengen in jouw derde beurt? Bekijk dan het werkblad! In dit werkblad leggen we uit hoe je een derde beurt goed opbouwt en jij jouw tijd maximaal weet te gebruiken. Veel succes!
Gelijk aan de slag met het werkblad?
Geschreven door Nadine Hoen & Esther Hijman